Temat: Śmierć
Jorge Luis Borges
Noc, kiedy na południu nad nim czuwali
W wyniku czyjejś smierci
- tajemnicy, której brakującej imię posiadam, której realności
nie obejmujemy -
jest aż do świtu otwarty dom na Południu,
nieznajomy dom, który nie jest mi przeznaczone
po raz drugi zobaczyć, lecz który oczekuje mnie tej nocy
z rozbudzającym światłem w szczytowych godzinach snu,
dom zmizerowany od nieszczęśliwych wieczorów, inny,
drobiazgowy w swej rzeczywistości.
Ku temu domowi, ku jego czuwaniu grawitującemu do śmierci podążam
ulicami elementarnymi jak wspomnienia,
poprzez obfity nocny czas,
bez innych słyszalnych śladów życia
poza włóczącymi się mężczyznami z dzielnicy obok
nie oświetlonego sklepu
i czyjegoś samotnego w świecie gwizdania.
Będąc posiadaczem oczekiwania, powolnym marszem
docieram do tej ulicy i tego domu, i tych realnych drzwi
przeze mnie poszukiwanych
i przyjmują mnie ludzie zmuszeni do powagi,
którzy dzielili te same lata, co moi dziadkowie,
i zrównujemy nasze losy w izbie do tego celu podatnej,
spoglądającej na patio
- patio, będące pod władzą i nienaruszalnością nocy -
i mówimy, bo rzeczywistość jest ponad, o sprawach obojętnych,
i jesteśmy zdegustowani, i srebrzyści-argentyńscy w lustrzanym odbiciu,
i rozdzielana mate mierzy daremne godziny.
Wzruszają mnie drobne mądrości,
które przepadają wraz ze śmiercią człowieka
- nawyk jakichś książek, jakiegoś klucza, jakiegoś ciała pośród innych ciał -
rytm nie do odzyskania, którym świat darzył go
z konieczności i przyjaźni.
Ja wiem, że każdy przywilej, choćby mroczny, wywodzi się z cudu,
a niemałym przywilejem jest uczestnictwo w tym czuwaniu
odbywającym się wokół tego, czego się nie wie: Zmarłego,
odbywającym się, żeby odseparować lub zachować jego pierwszą w śmierci noc.
(Czuwanie niszczy twarze;
oczy umierają nam na wysokości jak Jezus)
A umarły, ten niewiarygodny?
Jego realność jest pod kwiatami, które od niego różnią się,
a jego śmiertelna gościnność da nam
jedno wspomnienie więcej dla czasu
i dla sentencjonalnych ulic Południa, aby zasłużyć na powolne po nich kroczenie,
i dla powracającego ciemnego powiewu przez czoło,
i dla nocy, która od największego niepokoju nas wyzwala:
rozwlekłości tego, co rzeczywiste.
przekład:Edward Stachura
w:Edward Stachura, Proza i poezja,t.1 "Wiersze,poematy,piosenki,przekłady", Warszawa 1987r.