Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Albert W.:

Jan Kamiński:
- dostajesz wyniki kalibracji wraz ze wszelkimi danymi technicznymi tak byś mógł na ich podstawie dostroić monitor do swoich potrzeb (monitor dostajesz moim zdaniem świetne skalibrowany, więc w sumie ten dokument jest na to dowodem)

W jaki sposób "dostroić"???!!! :D
Patrzysz na wykresy delty i jedziesz skalą RGB w menu monitora? :)

Mając wykresy ich kalibracji możesz stwierdzić czy taki wynik Ciebie satysfakcjonuje czy nie. Jeśli nie to kalibrujesz szkiełko pod swoje wymagania, kalibratorem sprzętowym, albo softem.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Jeżeli zwiększasz rozdzielczość ekranu bez powiększania wyświetlanych elementów (fontów systemowych) to istnieje ryzyko, że tekst stanie się nieczytelny (będzie po prostu zbyt mały aby móc go komfortowo odczytać z określonej odległości. Przy pracy z monitorami o tak dużych przekątnych jak 27" i rozdzielczościach matrycy powyżej Full HD trzeba się z tym liczyć. Rozwiązania są trzy: Albo wizyta u okulisty, albo zmniejszyć dystans do monitora, albo zwiększyć fonty systemowe.

Matryce LCD mają to do siebie, że wyświetlają idealną geometrię i ostrość jedynie w rozdzielczościach natywnych. Jeżeli natywną rozdzielczością dla panelu jest 2560x1440 a w systemie ustawisz 1920x1080 to obraz zawsze będzie nieostry.

Jest jeszcze jeden istotny parametr, mianowicie PPI. Co mi z tego, że mam rozdzielczość większą niż Full HD skoro ilość punktów na cal będzie niższa niż np. dla panelu o 3" mniejszego.

Problem o którym piszesz, nie istnieje. Ciężko mi wyobrazić sobie bardziej komfortową pracę niż na 27 calowym imaku. A pracowałem na pierdyliardzie monitorów. Szczególnie w przypadku ilustracji, lub dokumentów w indesignie.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Jan Kamiński:

Albert W.:

Jan Kamiński:
- dostajesz wyniki kalibracji wraz ze wszelkimi danymi technicznymi tak byś mógł na ich podstawie dostroić monitor do swoich potrzeb (monitor dostajesz moim zdaniem świetne skalibrowany, więc w sumie ten dokument jest na to dowodem)

W jaki sposób "dostroić"???!!! :D
Patrzysz na wykresy delty i jedziesz skalą RGB w menu monitora? :)

Mając wykresy ich kalibracji możesz stwierdzić czy taki wynik Ciebie satysfakcjonuje czy nie. Jeśli nie to kalibrujesz szkiełko pod swoje wymagania, kalibratorem sprzętowym, albo softem.

Ale co tu jest do "satysfakcjonowania"? ;) Każdy monitor się kalibruje, bo to, że masz wykres referencyjny nie znaczy, że podpięciu do Twojego komputera będzie to tak samo wyświetlane.

[edit] literówkiAlbert W. edytował(a) ten post dnia 27.03.12 o godzinie 10:51

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Łukasz S.:

Albert W.:

Marcin Chojnacki:
Brałem też pod uwagę Della 27' ale tam podobno jakieś jaja z tą max rozdzielczością 2500piks, podobno literki za małe się robią i trzeba ustawiąć w systemie 110% wielkości czcionki aby wzrok się nie męczył, a przy mniejszej rozdzielczości wrzysztko się rozmywa, poza tym jest prądożerny....

O, ciekawe skąd te opinie... :) Na co dzień pracuję na 27" i jakoś "wrzystko" mam ostre i czytelne.
No i bardzo interesujący wniosek, że 2560x1440 to mniejsza rozdzielczość od 1920x1200...

Jeżeli zwiększasz rozdzielczość ekranu bez powiększania wyświetlanych elementów (fontów systemowych) to istnieje ryzyko, że tekst stanie się nieczytelny (będzie po prostu zbyt mały aby móc go komfortowo odczytać z określonej odległości. Przy pracy z monitorami o tak dużych przekątnych jak 27" i rozdzielczościach matrycy powyżej Full HD trzeba się z tym liczyć. Rozwiązania są trzy: Albo wizyta u okulisty, albo zmniejszyć dystans do monitora, albo zwiększyć fonty systemowe.

Może taki problem jest w Windowsie... Ale na Maku wszystkie fonty są czytelne i nie trzeba nic powiększać :)

Matryce LCD mają to do siebie, że wyświetlają idealną geometrię i ostrość jedynie w rozdzielczościach natywnych. Jeżeli natywną rozdzielczością dla panelu jest 2560x1440 a w systemie ustawisz 1920x1080 to obraz zawsze będzie nieostry.

Dlatego zawsze pracuje się na natywnej :)

Jest jeszcze jeden istotny parametr, mianowicie PPI. Co mi z tego, że mam rozdzielczość większą niż Full HD skoro ilość punktów na cal będzie niższa niż np. dla panelu o 3" mniejszego.

Ale... wszystkie monitory mają 72DPI :)

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Patryk Gumkowski:

Problem o którym piszesz, nie istnieje. Ciężko mi wyobrazić sobie bardziej komfortową pracę niż na 27 calowym imaku. A pracowałem na pierdyliardzie monitorów. Szczególnie w przypadku ilustracji, lub dokumentów w indesignie.

Nie twierdzę, że praca na 24" jest wygodniejsza niż na 27". Dla niektórych może być, ale tylko wtedy, gdy system nie radzi sobie z odpowiednim skalowaniem w przypadku wyższych PPI. Mając wybór pomiędzy 24" a 27" oczywiście wybrał bym 27" - pod warunkiem, że parametry matryc są takie same (ew. zbliżone). W aplikacjach profesjonalnych oczywiście większy monitor i wyższe rozdzielczości są bardziej pożądane.

Albert Wallin

>

Ale... wszystkie monitory mają 72DPI :)

Rozdzielczość monitora liczona w DPI (a właściwie PPI) jest relatywna do jego przekątnej oraz rozdzielczości matrycy wyrażonej w pikselach x na y.

Mówi o tym np. Wikipedia.

Możesz też sprawdzić PPI matrycy na której pracujesz korzystając z kalkulatora.

Mówienie, że wszystkie monitory mają 72PPI jest błędem i pochodzi, jeżeli dobrze pamiętam, od jakiegoś archaicznego MACa, gdzie wyświetlacz miał taką właśnie rozdzielczość.

Zastosowanie praktyczne tej wiedzy w Photoshopie:
W ustawieniach jednostek można sobie wpisać obliczone PPI dla monitora i uzyskać podgląd realnych wymiarów dokumentu (na druku) po wybraniu opcji "View -> Print Size". Przydatne, dzięki temu nie zawsze trzeba robić makietę.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Albert W.:

Ale co tu jest do "satysfakcjonowania"? ;) Każdy monitor się kalibruje, bo to, że masz wykres referencyjny nie znaczy, że podpięciu do Twojego komputera będzie to tak samo wyświetlane.

[edit] literówki

a widzisz - no to tego nie wiedziałem.
Ale cóż człowiek całe życie się uczy :)
A możesz mi przybliżyć w jakim stopniu to zależy od komputera? (rozumiem, że chodzi ci o kartę graficzną, bo w programach graficznych ustawiasz profile kolorów do pracy, ale nie ma to wpływu na sposób ich wyświetlania tylko ich zapisu w projekcie - jak się mylę to popraw mnie proszę).

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Jan Kamiński:

Albert W.:

Ale co tu jest do "satysfakcjonowania"? ;) Każdy monitor się kalibruje, bo to, że masz wykres referencyjny nie znaczy, że podpięciu do Twojego komputera będzie to tak samo wyświetlane.

[edit] literówki

a widzisz - no to tego nie wiedziałem.
Ale cóż człowiek całe życie się uczy :)
A możesz mi przybliżyć w jakim stopniu to zależy od komputera? (rozumiem, że chodzi ci o kartę graficzną, bo w programach graficznych ustawiasz profile kolorów do pracy, ale nie ma to wpływu na sposób ich wyświetlania tylko ich zapisu w projekcie - jak się mylę to popraw mnie proszę).

U mnie po zmianie Euroscali Uncoated na Fogrę39 Coated, kolor się zmienia, to chyba dobrze? ;P

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Ale gdzie to zmieniasz?

Może źle się zapytałem, chodziło o to czy mając skalibrowany monitor (jakkolwiek - to nie ważne jak), jeśli podepnę go do komputera A, a potem do komputera B to mogę mieć dwa rożne obrazy wyświetlone? (zakładając te same ustawienia projektu w programie graficznym) W sensie czy kolory mogą być inne na dwóch innych komputerach 9zakładam, że nie grzebię nic w ustawieniach kart graficznych, ale są one inne).

Pytam raczej jako newbie w tym temacie :)

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Jan Kamiński:
Ale gdzie to zmieniasz?

np. konwertuj do profilu

Może źle się zapytałem, chodziło o to czy mając skalibrowany monitor (jakkolwiek - to nie ważne jak), jeśli podepnę go do komputera A, a potem do komputera B to mogę mieć dwa rożne obrazy wyświetlone? (zakładając te same ustawienia projektu w programie graficznym) W sensie czy kolory mogą być inne na dwóch innych komputerach 9zakładam, że nie grzebię nic w ustawieniach kart graficznych, ale są one inne).

Pytam raczej jako newbie w tym temacie :)

Nie bardzo widzę sens kalibrowania monitora na konkretnej maszynie, w danych warunkach oświetleniowych, a potem przepinania go do innego kompa w innym oświetleniu.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Jan Kamiński:
Ale gdzie to zmieniasz?

Może źle się zapytałem, chodziło o to czy mając skalibrowany monitor (jakkolwiek - to nie ważne jak), jeśli podepnę go do komputera A, a potem do komputera B to mogę mieć dwa rożne obrazy wyświetlone? (zakładając te same ustawienia projektu w programie graficznym) W sensie czy kolory mogą być inne na dwóch innych komputerach 9zakładam, że nie grzebię nic w ustawieniach kart graficznych, ale są one inne).

Pytam raczej jako newbie w tym temacie :)

Do kalibracji monitorów używam spektrofotometru (np. X-Rite i1), po uruchomieniu programu kalibrator dokonuje pomiarów wyświetlanych kolorowych kwadratów. Na podstawie tych pomiarów generuje i uaktywnia profil ICC monitora. Kolory wyświetlane na monitorze ulegają korekcie na podstawie informacji zapisanych w tym profilu. Ten profil jest zapisany na dysku. Jeśli podłączysz monitor do innego komputera, to będzie on obsługiwany za pomocą tegoż komputera. To nie monitor zmienia ustawienia sam w sobie, tylko reguluje go software/profil zapisany w komputerze. Teoretycznie można skopiować wygenerowany profil do innego komputera, ale będzie tam zapewne inna karta graficzna, inne oświetlenie zewnętrzne i szereg innych czynników. Taki zabieg będzie nieprzydatny. Proces kalibracji należy co jakiś czas powtarzać z uwagi na zużycie monitora oraz warunki zewnętrzne (o ile dokonuje się pomiaru światła padającego).

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

ok czyli tyraz pytanie czy 24' czy 27' przypominam ze na dzien dzisiejszy pracuje na CRT 19':)
a komputer sluzy mi przede wszystkim do pracy:

- projekty do druku (głownie)
- fotografia (glownie)
- multimedia (strony www, video) - w mniejszym zakresie
- wizualizacje 3D - bardzo żadko
- gry (glownie WarRock:) - 2 h dziennie:)

Łukasz S.:

Patryk Gumkowski:

Problem o którym piszesz, nie istnieje. Ciężko mi wyobrazić sobie bardziej komfortową pracę niż na 27 calowym imaku. A pracowałem na pierdyliardzie monitorów. Szczególnie w przypadku ilustracji, lub dokumentów w indesignie.

Nie twierdzę, że praca na 24" jest wygodniejsza niż na 27". Dla niektórych może być, ale tylko wtedy, gdy system nie radzi sobie z odpowiednim skalowaniem w przypadku wyższych PPI. Mając wybór pomiędzy 24" a 27" oczywiście wybrał bym 27" - pod warunkiem, że parametry matryc są takie same (ew. zbliżone). W aplikacjach profesjonalnych oczywiście większy monitor i wyższe rozdzielczości są bardziej pożądane.

Albert Wallin

>

Ale... wszystkie monitory mają 72DPI :)

Rozdzielczość monitora liczona w DPI (a właściwie PPI) jest relatywna do jego przekątnej oraz rozdzielczości matrycy wyrażonej w pikselach x na y.

Mówi o tym np. Wikipedia.

Możesz też sprawdzić PPI matrycy na której pracujesz korzystając z kalkulatora.

Mówienie, że wszystkie monitory mają 72PPI jest błędem i pochodzi, jeżeli dobrze pamiętam, od jakiegoś archaicznego MACa, gdzie wyświetlacz miał taką właśnie rozdzielczość.

Zastosowanie praktyczne tej wiedzy w Photoshopie:
W ustawieniach jednostek można sobie wpisać obliczone PPI dla monitora i uzyskać podgląd realnych wymiarów dokumentu (na druku) po wybraniu opcji "View -> Print Size". Przydatne, dzięki temu nie zawsze trzeba robić makietę.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Marcin Chojnacki:
ok czyli tyraz pytanie czy 24' czy 27'

Gdyby zamienić cale na lata i odnieść do kobiet .. to pytanie by miało taki sam sens :)) Obie to duże dorosłe kobiety, z którymi zrobisz wszystko ;) Znaczy, jeśli na jakość Twojej pracy ma wpływać różnica tych 3 cali .. to do dupy grafik Pan jesteś, mówiąc kolokwialnie :P

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

skoro tak stawiasz sprawe to moze kupie monitor 11'
gdyby obydwa mialy rozdz. HD to mialbym problem rozwiazany
tu jednak jest dosc spory przeskok i nie wiem jak sie bedzie pracowalo z ta rordz 2500

Krzysztof F.:

Marcin Chojnacki:
ok czyli tyraz pytanie czy 24' czy 27'

Gdyby zamienić cale na lata i odnieść do kobiet .. to pytanie by miało taki sam sens :)) Obie to duże dorosłe kobiety, z którymi zrobisz wszystko ;) Znaczy, jeśli na jakość Twojej pracy ma wpływać różnica tych 3 cali .. to do dupy grafik Pan jesteś, mówiąc kolokwialnie :P

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Najrozsądniej będzie sprawdzić empirycznie. Podejść do sklepu, postawić dwa takie monitory obok siebie, podpiąć swojego laptopa i odpalić kilka aplikacji (PS, LR?), ew zdjęć i zobaczyć jaki jest komfort pracy.

Ja, kilka miesięcy temu kupiłem budżetowego BenQ w 24 calach i przesiadłem się również z 19. Różnica jest kolosalna i myślałem, że taka przekątna jest wystarczająca, ale... dzisiaj chętnie bym postawił 27 cali ;-)

Do pracy wyższa rozdzielczość jest generalnie lepsza - upakujesz więcej rzeczy na ekranie. Z rozdzielczościami powyżej HD możesz mieć jedynie problem w przypadku niektórych gier nieobsługujących takich rozdzielczości (albo karta może tego nie udźwignąć). Jednakże, jeżeli piszesz, że monitor głównie do pracy to duża matryca Ci krzywdy nie wyrządzi ;-)

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Marcin Chojnacki:
skoro tak stawiasz sprawe to moze kupie monitor 11'
gdyby obydwa mialy rozdz. HD to mialbym problem rozwiazany
tu jednak jest dosc spory przeskok i nie wiem jak sie bedzie pracowalo z ta rordz 2500

Krzysztof F.:

Marcin Chojnacki:
ok czyli tyraz pytanie czy 24' czy 27'

Gdyby zamienić cale na lata i odnieść do kobiet .. to pytanie by miało taki sam sens :)) Obie to duże dorosłe kobiety, z którymi zrobisz wszystko ;) Znaczy, jeśli na jakość Twojej pracy ma wpływać różnica tych 3 cali .. to do dupy grafik Pan jesteś, mówiąc kolokwialnie :P

Gdy przesiadłem się na 24" nie wiedziałem co mam zrobić z oczami, a po dniu pracy bolał mnie kark(?), miałem wrażenie, że to za duża powierzchnia do ogarnięcia wzrokiem naraz. Po pewnym czasie przywykłem.
IMO to nie ma znaczenia czy 22-24-27, do wszystkiego można się przyzwyczaić. Najważniejsze aby reprodukcja kolorów była dobra.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

dzieki Łukaszu chyba wezme te 27

Łukasz S.:
Najrozsądniej będzie sprawdzić empirycznie. Podejść do sklepu, postawić dwa takie monitory obok siebie, podpiąć swojego laptopa i odpalić kilka aplikacji (PS, LR?), ew zdjęć i zobaczyć jaki jest komfort pracy.

Ja, kilka miesięcy temu kupiłem budżetowego BenQ w 24 calach i przesiadłem się również z 19. Różnica jest kolosalna i myślałem, że taka przekątna jest wystarczająca, ale... dzisiaj chętnie bym postawił 27 cali ;-)

Do pracy wyższa rozdzielczość jest generalnie lepsza - upakujesz więcej rzeczy na ekranie. Z rozdzielczościami powyżej HD możesz mieć jedynie problem w przypadku niektórych gier nieobsługujących takich rozdzielczości (albo karta może tego nie udźwignąć). Jednakże, jeżeli piszesz, że monitor głównie do pracy to duża matryca Ci krzywdy nie wyrządzi ;-)

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

z kolorami bedzie raczej to samo bo "bebechy" te same maja, byle nie bylo gorzej niz mam teraz na 19CRT iiyamy

Krzysztof Choromański:

Marcin Chojnacki:
skoro tak stawiasz sprawe to moze kupie monitor 11'
gdyby obydwa mialy rozdz. HD to mialbym problem rozwiazany
tu jednak jest dosc spory przeskok i nie wiem jak sie bedzie pracowalo z ta rordz 2500

Krzysztof F.:

Marcin Chojnacki:
ok czyli tyraz pytanie czy 24' czy 27'

Gdyby zamienić cale na lata i odnieść do kobiet .. to pytanie by miało taki sam sens :)) Obie to duże dorosłe kobiety, z którymi zrobisz wszystko ;) Znaczy, jeśli na jakość Twojej pracy ma wpływać różnica tych 3 cali .. to do dupy grafik Pan jesteś, mówiąc kolokwialnie :P

Gdy przesiadłem się na 24" nie wiedziałem co mam zrobić z oczami, a po dniu pracy bolał mnie kark(?), miałem wrażenie, że to za duża powierzchnia do ogarnięcia wzrokiem naraz. Po pewnym czasie przywykłem.
IMO to nie ma znaczenia czy 22-24-27, do wszystkiego można się przyzwyczaić. Najważniejsze aby reprodukcja kolorów była dobra.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Krzysztof Choromański:

(...) IMO to nie ma znaczenia czy 22-24-27, do wszystkiego można się przyzwyczaić. Najważniejsze aby reprodukcja kolorów była dobra.

Dokładnie tak.

Znadzenie ma jeszcze rozdzielczość, ale szczerze mówiąc wolałbym 24 z dobrą reprodukcją kolorów i Full HD, niż 27 w wyższej rozdzielczości ale z gorszymi kolorami.

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

Marcin Chojnacki:
skoro tak stawiasz sprawe to moze kupie monitor 11'
gdyby obydwa mialy rozdz. HD to mialbym problem rozwiazany
tu jednak jest dosc spory przeskok i nie wiem jak sie bedzie pracowalo z ta rordz 2500

Marcin .. ja zwyczajnie bardzo lubię czasem, "zatrzymać się" stanąć z boku i zadać sobie jedno bardzo ważne pytanie .. "Po cholerę?" :))
Każdy kto od lat grafikuje codziennie zarobkowo, weekendami męczy freelance. Lub jest freelancerem i weekendów nie ma, wie doskonale.. że:

- jeśli na biurku, przy którym pracuje .. pojawi się nagle wazon z paprotką, to projektuje mu się gorzej przez jakiś czas.

- jeśli wymieni myszkę na taką samą, ale nową bez wyrobionego mikrostyku .. z większym skokiem przy kliku .. to projektuje mu się gorzej przez jakiś czas.

- jeśli ktoś Ci podmieni fotel przy biurku .. to też Ci się projektuje gorzej przez jakiś czas.

Dlatego imho, dla finalnej jakości pracy różnica pomiędzy 24 a 27 znaczenia mieć nie powinna. Pewne jest natomiast to, że przez jakiś czas po przesiadce z Twojego ręcznie składanego chińskimi rączkami 19 CRT, na jakikolwiek większy LCD.. będzie Ci się pracowało dziwnie.. i będziesz marudził :P

Temat: Monitor dla grafika - prośba o doradzenie

no tak macie racje to kwestia przyzwyczajenia, rzucilem ten temat bo myslalem ze ktos posiada te monitory i jest wstanie mi doradzic, jak sie okazalo jeden z naszych kolegow posiada i sobie ja chwali, wiec 24 zaklepalem ale jak to bywa z pazernoscia czlowieka:) interesowalem sie tez 27' drozsza o jakies 700 zeta ale skoro mialbym kupic 24 i po 2 latach zmieniac to wole dolozyc juz teraz i nie myslec, tym bardziej ze towar moge oddac do 10 dni, wiec po zakupie przez najblizsze 10 dni bede testowal az sie z niego dymic bedzie, pod wzgledem technicznym okazuje sie przyzwoity, przyzwoity dlatego ze zawsze porownywalem do Eizo. Sam Eizo w 24' calach to jakies 3500k oczywiscie sa tansze ale TN mnie nie interesuje. Tak wiec porownujac na papierze parametry tego monitora z tym co ma eizo fakt moze i wychodzi gorzej ale mam 2k w kieszeni. Moze gdybym kupil Eizo nie meczylbym was pytaniami bo eizo to eizo, niestety Della nie znam w ogole stad moje pytania. Zdecyduje sie na 27' mam nadzieje ze podswietlanie matrycy bedzie ok bez niespodzianek, odwzorowania kolorow w sRGB i RGB tez, ma podobno fabryczna kalibracje wiec zobacze czy bede musial go jeszcze dodatkowo skalibrowac, moze nie bedzie takiej potrzeby. Oczywiscie o pierszych wrazeniach poinformuje:)

Krzysztof F.:

Marcin Chojnacki:
skoro tak stawiasz sprawe to moze kupie monitor 11'
gdyby obydwa mialy rozdz. HD to mialbym problem rozwiazany
tu jednak jest dosc spory przeskok i nie wiem jak sie bedzie pracowalo z ta rordz 2500

Marcin .. ja zwyczajnie bardzo lubię czasem, "zatrzymać się" stanąć z boku i zadać sobie jedno bardzo ważne pytanie .. "Po cholerę?" :))
Każdy kto od lat grafikuje codziennie zarobkowo, weekendami męczy freelance. Lub jest freelancerem i weekendów nie ma, wie doskonale.. że:

- jeśli na biurku, przy którym pracuje .. pojawi się nagle wazon z paprotką, to projektuje mu się gorzej przez jakiś czas.

- jeśli wymieni myszkę na taką samą, ale nową bez wyrobionego mikrostyku .. z większym skokiem przy kliku .. to projektuje mu się gorzej przez jakiś czas.

- jeśli ktoś Ci podmieni fotel przy biurku .. to też Ci się projektuje gorzej przez jakiś czas.

Dlatego imho, dla finalnej jakości pracy różnica pomiędzy 24 a 27 znaczenia mieć nie powinna. Pewne jest natomiast to, że przez jakiś czas po przesiadce z Twojego ręcznie składanego chińskimi rączkami 19 CRT, na jakikolwiek większy LCD.. będzie Ci się pracowało dziwnie.. i będziesz marudził :P