Temat: Ulgi emerytalne? Tak to robią inni

Jak inne kraje zachęcają do oszczędzania „na starość”.

HISZPANIA
Jedyną zachętą do dodatkowego oszczędzania na emeryturę są odpisy inwestycji od bazy podatkowej (PIT). Wprowadzono je w 1987 r., a obecny kształt mają od 2007 r. Maksymalna redukcja podstawy opodatkowania w danym roku wynosi — w zależności, co jest niższe — 30 proc. wynagrodzenia brutto (50 proc. dla osób powyżej 50. roku życia) lub 10 tys. euro. Nie można inwestować samodzielnie na giełdzie, trzeba wybrać plan oszczędzania w jednej z instytucji finansowych lub ubezpieczeniowych. Wypłacana emerytura jest opodatkowana jak zwykły dochód osoby fizycznej (PIT), a rozpoczęcie wypłat jest możliwe jedynie po oficjalnym zakończeniu aktywności zawodowej (wiek 65 lat). Istnieją tylko dwa wyjątki —poważna choroba lub długoterminowe bezrobocie. Zgromadzone w ramach jednego planu pieniądze można przenosić do innego rodzaju planu (np. z banku do TFI). W dobrowolnych funduszach emerytalnych jest obecnie około 84,6 mld euro, które pochodzą od 10,6 mln uczestników, czyli ponad 57 proc. pracujących (dane z końca września 2010 r.).

BELGIA
System ulg podatkowych w Belgii jest prosty. Roczny limit inwestycji w ramach dobrowolnego planu emerytalnego, dzięki któremu można skorzystać z przywilejów, to 870 euro na podatnika. Zwrot podatku wynosi 30-40 proc. inwestycji, czyli zaoszczędzić można 261-348 euro. Pieniądze można wpłacać do ubezpieczyciela, który gwarantuje określoną roczną stopę zwrotu i partycypację w potencjalnych wyższych zyskach lub do funduszy oszczędnościowych (banki lub firmy asset management), które inwestują w akcje i/lub obligacje. Tu oczywiście nie ma gwarancji zysków. Aby nie było konieczności zwrotu uzyskanych ulg, oszczędzać trzeba minimum 10 lat, ale maksymalnie do 65. roku życia. Nie ma określonej formy wypłaty zgromadzonych pieniędzy, ale również żadnych kolejnych ulg i dopłat.

SZWECJA
Obecny system zachęt do dodatkowego oszczędzania na emeryturę wprowadziła reforma z 1991 r. Można samodzielnie oszczędzać, w tym bezpośrednio na giełdzie. Podatek od rzeczywistych zysków to 30 proc. rocznie, ale jednocześnie — inaczej niż w Polsce — można odpisywać od podstawy opodatkowania PIT 70 proc. strat na akcjach i 100 proc. strat na instrumentach z oprocentowaniem. Druga możliwość to przystąpienie do programu emerytalnego (ubezpieczenie lub portfel aktywów), z którego pieniądze można wypłacać po ukończeniu 55 lat. Wtedy odlicza się już inwestycje od podstawy opodatkowania PIT. Limit dla zarabiających rocznie do 364 tys. koron (około 156,5 tys. zł) to 18,2 tys. koron (7,8 tys. zł), a dla lepiej zarabiających — dodatkowo 5 proc. z zarobków ponad 364 tys. koron, ale maksymalnie 36,4 tys. koron (15,6 tys. PLN). Istnieją jeszcze ubezpieczenia na dożycie (minimum 5 lat inwestowania), które podatkowo traktuje się tak samo jak programy emerytalne. Mogą być one w formie gwarantowanej wysokości zwrotu z wpłat (maksymalnie 3 proc. rocznie) lub jako ubezpieczenie na życie z funduszem kapitałowym. Opodatkowanie programów emerytalnych wynosi rocznie 15 proc. od przypuszczalnego zysku (iloczyn kapitału i rentowności szwedzkich obligacji z terminem wykupu za minimum 5 lat), a ubezpieczeń na dożycie — 27 proc. od domniemanego zysku.

NIEMCY
Zachęty państwa dla przyszłych emerytów, a obecnie pracowników, dotyczą tzw. Riester-Rente. To oszczędzanie poprzez fundusze, lokaty lub ubezpieczenie w ramach specjalnej umowy. Jeśli podatnik (nawet bezrobotny) wpłaci w ciągu danego roku przynajmniej 4 proc. swojego bieżącego rocznego wynagrodzenia brutto (maksymalnie 2,1 tys. euro, 4,2 tys. euro na małżeństwo), temu państwo dopłaci 154 euro (308 euro na małżeństwo). Za każde dziecko urodzone po 2007 r. otrzymuje się kolejne 300 euro, a za starsze — 185 euro (dziecko musi mieć maksymalnie 25 lat i nie zarabiać samodzielnie).
Pieniądze wydane na dobrowolne ubezpieczenie emerytalne można odpisać od podstawy opodatkowania. Od bieżących zysków kapitałowych nie płaci się podatku ryczałtowego (normalnie wynosi 25 proc.), a opodatkowanie poprzez PIT następuje dopiero w trakcie wypłacania pieniędzy (stawka w czasie emerytury w progresywnym systemie opodatkowania jest z reguły niższa niż w czasie aktywności zawodowej; opodatkowane jest 50 proc. przychodu). Warunek: oszczędzać minimum 12 lat, po przekroczeniu 60. roku życia w gotówce wypłacić maksymalnie 30 proc., a resztę otrzymywać w formie renty (najczęściej dożywotniej).
Działający od 2002 r. system ma już ponad 14 mln uczestników (26 proc. osób w wieku produkcyjnym). Około 75 proc. z nich wybrało firmę ubezpieczeniową, 15 proc. — towarzystwa funduszy inwestycyjnych, a poniżej 10 proc. — produkty bankowe.
Riester-Rente nie dotyczy przedsiębiorców oraz freelancerów. Dla nich istnieje Rürup-Rente, w którym mogą uczestniczyć również standardowi pracownicy (poniżej 1 mln uczestników). Nie ma bezpośrednich dopłat państwa, ale zainwestować można rocznie do 20 tys. euro na osobę (40 tys. euro dla małżeństwa), od podstawy opodatkowania można odliczyć dwie trzecie wpłaconej sumy (od 2025 r. będzie to już 100 proc.). Wypłata po przekroczeniu co najmniej 60. roku życia, możliwa wyłącznie w formie ren-ty. Emerytury wypłacane w Niemczech w ramach obu indywidualnych i dobrowolnych planów nie są dziedziczne, a instytucje finansowe pobierają prowizje i opłaty głównie przez pierwsze 5 lat.

WĘGRY
Dobrowolne programy oszczędzania na emeryturę istnieją od 1994 r. i w dwóch trzecich są finansowane przez pracodawców. Wydatki te nie wliczają się bowiem w opodatkowaną część wynagrodzenia pracownika, a jednocześnie można zaliczyć je w koszty firmy. Pracownik otrzymuje też ulgę podatkową w wysokości 30 proc. wpłaconej kwoty, ale maksymalnie 100 tys. forintów (około 1,4 tys. zł) lub około 1,8 tys. zł, jeśli przejdziemy na emeryturę przed 2020 r. Zyski z inwestycji kapitałowych są zwolnione z opodatkowania, podobnie jak finalna wypłata pieniędzy. Trzeba jednak oszczędzać minimum 10 lat i nie można jednorazowo wypłacić całego kapitału (jest to możliwe po 20 latach oszczędzania). Mając 16 lat, można rozpocząć oszczędzanie w instytucjach finansowych (banki, ubezpieczyciele, TFI), od których można wziąć pożyczkę do wysokości 30 proc. zgromadzonego kapitału. W przypadku niespłacenia jej, jest odpisywana z konta emerytalnego. Polityka inwestycyjna funduszy jest ograniczona prawnie i w praktyce około 80 proc. aktywów jest lokowanych na rynku długu. W systemie bierze udział 1,7 mln Węgrów (ponad 30 proc. osób w wieku produkcyjnym), którzy zgromadzili 2,7 mld euro. Od 2006 r. działa jeszcze program NYESZ, w którym można dodatkowo inwestować, na przykład w fundusze lub w ramach rachunku maklerskiego. Zyski kapitałowe nie są opodatkowane, a ulga z PIT wynosi 30 proc. rocznych wpłat, maksymalnie 100 tys. forintów. Opłaty są limitowane ustawowo, np. za zarządzanie jest to 0,8 proc.

FINLANDIA
Wybierać można jedynie z oferty ubezpieczycieli. Odpisać od podstawy opodatkowania można do 5 tys. euro, a pieniądze trze- ba wpłacać regularnie przez minimum dwa lata w maksymalnie półrocznych odstępach. 90 proc. uczestników decyduje się na polisę ubezpieczeniową z funduszem kapitałowym, a w III filarze jest blisko 600 tys. Finów (około 15 proc. osób w wie- ku produkcyjnym), którzy posiadają w systemie aktywa warte około 8 mld eu-ro. Podatek od wypłacanych świadczeń wynosi 28 proc.

SŁOWACJA
System promowania dodatkowych indywidualnych oszczędności emerytalnych działa od 1997 r., a w obecnej formie — od 2005 r. Jedyną zachętą jest obniżenie podstawy opodatkowania —maksymalnie o 323 euro rocznie. Zyski z inwestycji są opodatkowane (stawka 19 proc.), ale nie płaci się już nic przy wypłacie kapitału. Pieniądze można wpłacać do specjalnych funduszy (oferuje je 6 instytucji), banków, ubezpieczycieli i firm asset management. Istnieją limity opłat i prowizji, np. 3 proc. za zarządzanie aktywami. Aby przystąpić do programu, nie trzeba pracować — wystarczy skończyć 18 lat.
http://kariera.pb.pl/2355279,73201,ulgi-emerytalne-tak...Michał Cwynar edytował(a) ten post dnia 03.02.11 o godzinie 21:30