Grzegorz Grabowski

Grzegorz Grabowski
Konsultant/freelance
r

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Witam,

Zmotywowany czytanymi opiniami i analizami na różnych stronach i gazetach, popełniłem prostą symulację przepływów gotówkowych dla inwestycji w mieszkanie na wynajem. Wziąłem pierwsze z brzegu mieszkanie na Ursynowie (z portalu ogłoszeniowego), oferty dostępnych kredytów (z comperia.pl) oraz możliwe do osiągnięcia stawki wynajmu (też z portalu ogłoszeniowego). Uwzględniłem wszystkie (chyba) koszty jednorazowe m.in. akt notarialny, prowizja pośrednika, wpisy do KW itp., prawie wszystkie koszty cykliczne (m.in. kredyt, opłaty administracyjne, podatki, ubezpieczenie itp.) i wyszło mi, że, oczywiście, przy obecnych cenach mieszkań, kosztach kredytu i stawkach za wynajem taka inwestycja nie ma szans sama sie finansować.

Przeliczyłem też to dla kilku innych przypadków mieszkań w Wwie, a także dla kredytu w walucie, optymalizując koszty, wyniki podobne.

Nie jestem zdziwiony, bo gdyby to bylo takie proste, to wszyscy by inwestowali na potęgę ;-) Trzeba więc szukać okazji, raczej już nie będzie tak łatwo jak kilka-kilkanaście lat temu. Niemniej, pytanie, gdzie szukacie okazji inwestycyjnych w lokale na wynajem? Może w innych miastach jest lepiej niż w stolicy? Czy też na razie trzeba się wstrzymać...

Chętnie też posłucham ewentualnych komentarzy na temat założeń analizy.

Link do analizy

Pozdrowienia

GG

konto usunięte

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

XTen post został edytowany przez Autora dnia 15.05.16 o godzinie 21:04

konto usunięte

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Wynajem mieszkań to taka sama branża jak każda inna i jest podobnie nasycona. Jak wszędzie indziej biorąc mieszkanie za średnią cenę i wynajmując za średnią wiele się zarobić nie da. Jak zauważyłeś - cały sęk w tym żeby znaleźć mieszkanie po okazyjnej cenie. O wzrostach wartości jak kiedyś też już możemy zapomnieć (a przynajmniej - dla bezpieczeństwa - bym na nie nie liczył).

Prawdopodobnie nie warto też kredytować mieszkania na 100%, być może koło 50-70% (tak żeby osiągnąć najniższe oprocentowanie). Tak czy owak zwrot z inwestycji trochę potrwa jeżeli chodzi o sam wynajem. Z reguły jednak przy zakupie takiego mieszkania Twój zwrot z inwestycji zwykle mierzysz (przynajmniej ja tak robię) poprzez projekcję dopływu gotówki z wynajmu i Twoją estymację późniejszej ceny sprzedaży (za parę lat).

Generalnie myślę, że dla osób znających się na rzeczy jest wiele lepszych instrumentów inwestycyjnych niż mieszkania pod wynajem. Za to uważam, że wynajem mieszkania jest bardzo dobrą dywersyfikacją. No chyba, że koncentrować się na wyszukiwaniu tanich mieszkań (może użytkowych - np. magazyn - które się przekształca na mieszkalne), remontowaniu ich i sprzedawaniu. Ale nie o tym mowa w temacie...
Michał Sakowski

Michał Sakowski Nieruchomości
inwestycyjne

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Ogólnie założenia, które przyjąłeś są słuszne. Uwzględniłeś praktycznie wszystkie koszta oraz wpływy (brakuje podatku VAT od prowizji pośrednika, którą założyłeś oraz ubezpieczenia niskiego wkładu własnego). To z czym bym się spierał to konkrety. Kredyt, który kosztuje 6,22%, jest relatywnie drogi, przy zakupie nieruchomości mieszkaniowej. Samo mieszkanie, które wybrałeś również nie jest dobrym wyborem inwestycyjnym, a przynajmniej nie w takiej formie, jaką założyłeś. Przy większych mieszkaniach nie wynajmujemy całej nieruchomości jednemu najemcy, ale poszczególne pokoje - daje to znacznie wyższą stopę zwrotu. Nie neguję ani ceny mieszkania ani czynszu najmu, który założyłeś, gdyż nie znam w dostatecznym stopniu rynku warszawskiego, a jedynie rodzaj nieruchomości.

Krystian słusznie podniósł tezę, że duże aglomeracje oferują relatywnie niskie stopy zwrotu. Przesadzonym jest teza, że jeśli inwestować to tylko na Śląsku, aczkolwiek, faktycznie jest dość ciekawy rynek w tym momencie.

Kwestię finansowania da się rozważać tylko na konkretnym przykładzie. Nie ma jednej, ogólnej zasady, która mówi, że warto, bądź nie finansować inwestycję w 100%.

Jeżeli chodzi o uzyskanie dodatniego cash-flow na inwestycji w nieruchomość, to jest to możliwe, choć prawdę rzekłszy, przy typowej inwestycji w mieszkanie pod wynajem to jest to niezwykle trudne. Sprawa diametralnie się zmienia, kiedy weźmiemy pod uwagę ogólnie w nieruchomości BTL (Buy-To-Let), otwieramy tym samym drogę do wielu możliwości, których większość przynajmniej początkujących inwestorów nie bierze w ogóle pod uwagę, ponieważ najzwyczajniej o nich nie wie. Żeby ten temat rozwinąć musiałbym napisać posta kilka razy dłuższego, niż sam artykuł, który komentuję, a to chyba nie pora ani nie miejsce na to, bardziej zainteresowanych zapraszam na priv/telefon - 693 712 749.

Ogólnie rzecz ujmując uważam, że inwestowanie w nieruchomości, to najlepsza dla mnie osobiści forma inwestycji, aczkolwiek wynika to przede wszystkim faktu, że na tym najlepiej się znam.

pozdrawiam
Grzegorz Grabowski

Grzegorz Grabowski
Konsultant/freelance
r

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Dziekuje za komentarze, wszystkie sa bardzo cenne.

Zgadzam sie, ze na razie nie ma sensu liczyc na wzrost wartosci i na tym opierac inwestycje. Nie znam rynku w aglomeracji gornoslaskiej, ale przyjrze sie blizej, musialbym tylko znalezc kogos, kto ewentualna inwestycja by sie opiekowal, bo dojezdzac z innego miasta samemu nie ma sensu...

@Michal: rzeczywiscie, nie dodalem VAT-u do prowizji, dzieki za uwage, ubezpieczenie niskiego wkladu wlasnego jest natomiast uwzglednione w kosztach cyklicznych. Jesli zas chodzi o wybor mieszkania, to byl to tylko przyklad, bo, masz racje, Ursynow/Wwa generalnie nie umozliwia uzyskania dodatniego cash flow (aczkolwiek mi sie ostatnio tam udalo, ale byl to czysty przypadek/bardzo dobra okazja, niedostepna publicznie).

Czy mozesz cos wiecej napisac o BTL - co masz na mysli? Nie musisz od razu podawac szczegolow, ale kilka zdan by sie przydalo.

Pozdrowienia

GG
Daniel Łysiak

Daniel Łysiak Specjalista w
sprawach
audiowizualnych

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Myślę, że upublicznienie tej informacji nawet w tak zamkniętym gronie jak ta grupa mogłoby zmniejszyć atrakcyjność tej formy inwestycji, chociaż nie ukrywam, że sam byłbym zainteresowany nawet minimalnym zarysem śladu, gdzie lub też jak szukać/dociekać.

Swoją drogą dziękuję Grześkowi za ciekawe opracowanie, bo nie ukrywam - dopiero zaczynam w tej materii. Odnośnie szukania okazji wiem jedno - coś co jest ogłoszone na portalach / ogłoszeniach / mediach lub przez innego pośrednika - na 98% nią nie jest.Daniel Ł. edytował(a) ten post dnia 25.06.10 o godzinie 19:25

Janusz P.

Wypowiedzi autora zostały ukryte. Pokaż autora
Michał Sakowski

Michał Sakowski Nieruchomości
inwestycyjne

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

To ja może w kilku punktach:

1. BTL - to bardzo ogólne określenie grupy transakcji (inwestycji) opierających się na kupnie nieruchomości pod wynajem. Jedną z form BTL (zapewne najbardziej popularną, choć nie mam danych statystycznych na podparcie tej tezy) są nieruchomości mieszkaniowe pod wynajem, ale to tylko jedna z form. Do pozostałych głównych form (dostępnych dla osób fizycznych) zaliczyłbym przede wszystkim wspomniane powyżej małe nieruchomości komercyjne (przez małe mam na myśli takie, które kosztują mniej niż 1 000 000 zł, systemy condo (apartamenty hotelowe połączone z długoterminową umową najmu) czy nieruchomości gruntowe, w szczególności rolne (w tym również grunty, z których niskim nakładem czasu i środków można uzyskać dopłaty unijne), bo inne tego typu inwestycje wymagają już naprawdę sporego kapitału, a wreszcie mieszkania pod wynajem dla turystów. Do tego dochodzi cała masa opcji dostępnych już raczej dużym podmiotom - od prime yeildów (powierzchni biurowych klasy A w centrum Warszawy), przez powierzchnię handlową, magazynową, do bardziej skomplikowanych transakcji, jak na przykład sala-and-leasback. Na każdy z tych tematów można spokojnie napisać książkę (co zresztą wielokrotnie zrobiono), więc ciężko mi tutaj wdać się w jakąś głębszą analizę. Szczególnie jeśli chodzi o bardziej skomplikowane transakcje, gdzie właściwie nie da się nic sensownego powiedzieć ogólnie, a trzeba skoncentrować się na konkretnym przypadku.

Odnosząc się konkretniej do mojej wypowiedzi - weźmy jeden z przykładowych systemów condo. W bardzo ogólnikowych stwierdzeniach za cenę 168 000 zł netto otrzymujemy 20-letnią umowę dzierżawy generującą 16 800 zł w skali roku (oczywiście faktycznie jest prawo odrębnej własności lokalu, ale schodzi ono na drugi plan w tym przypadku), przy praktycznie zerowych kosztach własnych (poza podatkiem od nieruchomości i ubezpieczeniem). Zestawiając to z odpowiednio dobranym kredytem spokojnie można uzyskać dodatni cash-flow (od 2012 roku, pierwsze dwa lata cash-flow na minus, ze względu na to iż inwestycja jest w budowie do III kw. 2011), przy ROE (rentowności z kapitału) na poziomie około 15% (oczywiście bardzo zależnej od przyjętych założeń). Podobne, choć generalnie mniejsze, możliwości dają małe nieruchomości komercyjne, czy gruntowe, ale tutaj też musiałbym posłużyć się konkretnym przykładem, żeby podać choćby przybliżone wartości.

2. To, że coś pojawia się na portalu jeszcze nie świadczy o tym, że nie jest okazja, natomiast jeśli nią faktycznie jest, to z całą pewnością długo na rynku nie pozostanie, ale faktycznie zgodzę się, że raczej nie spotykane są okazyjne oferty biur na portalach, z prostego powodu, że sprzedają się zanim pośrednik zdąży je tam umieścić :).

3. Cash flow dla mnie osobiście (bo też zajmuję się inwestowaniem w nieruchomości) jest niezwykle istotny, gdyż daje mi możliwość powiększenia skali inwestycji. Zdolność kredytowa przy działalności gospodarczej nie jest aż tak dużym problemem (większym są gorsze oferty banków, ale to temat na odrębną dyskusję), co powoduje, że jedynym na dobrą sprawę ograniczeniem w skali inwestowania staje się cash-flow. Nie bankrutuje się dlatego, że ma się mniejsze aktywa od pasywów, ale dlatego, że nie ma się płynności finansowej.

4. Na dochodowość ma wpływ co najmniej kilkanaście czynników. Ograniczenie ich do kosztu pozyskania jest w mojej ocenie poważnym błędem.

5. Takie apartamenty, to faktycznie niezły interes, ale nie polecałbym tego początkującemu inwestorowi ani takiemu, który poszukuje dochodów pasywnych. Po pierwsze jest to niezwykle mało płynny rynek (przynajmniej w Krakowie), po drugie występuje duża rotacja najemców (wyłączając kliku-letnie kontrakty, ale takie zdarzają się jeszcze rzadziej). Przy 2-3 pokojowych mieszkaniach i kawalerkach nie ma jednej reguły i nie potrafię powiedzieć nic konstruktywnego abstrakcyjnie. Są kawalerki, które są dobrymi inwestycjami BTL, są takie, które się do tego absolutnie nie nadają. Podobnie z większymi mieszkaniami.

Przepraszam za strasznie rozległego posta, ale jak już zaczynam wchodzić w szczegóły, to mam tendencję do rozgadywania się :).

konto usunięte

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Szanowny Panie Michale.
Ponieważ już któryś raz widzę pana wypowiedź zachwalającą system condo, pozwolę sobie (jako praktyk) wejść w polemikę.
a) Opierając się na pana założeniach – czyli – zakup lokalu mieszkalnego w systemie condo za 168 tys zł (przy 30 letnim kredycie na LIBOR+2,5% - optymistyczne założenie) otrzymujemy (Libor 3m CHF = 0,1083+2,5%= 2,683% pa):
i. Rata Annuitetowa miesięczna = 673 zł ( w tym średniomiesięcznie 207 zł odsetek)
ii. Amortyzację 1,5% (210 zł miesięcznie)
iii. Czyli koszty podatkowe = odsetki+amortyzacja = 417 zł
iv. Przychody miesięczne – 16.800/12 = 1.400 zl
v. Podatek dochodowy (18%) = 176,94 zł
vi. Dochód netto = 806,06 zł
vii. Odliczamy ratę kapitału (średniomiesięcznie = 467 zł)
viii. Free Cash Flow = Dochód netto + amortyzacja – kapitał kredytu= 549,06 zł z dodatniego jak pan nazwał Cash Flow

Na tyle analityki matematyczno finansowej, pomijam inflację etc dla uproszczenia.
b) Analityka biznesowa:
a. Przy wzroście Liboru do 2% (a jest to realne) – odsetki średnio wzrastają do 385 zł
b. Free Cash Flow wychodzi 403,10 zł miesięcznie.
c. Fakty kolejne:
i. Jest pan zaangażowany w nieruchomość trudno zbywalną i zależną od operatora condo. Nie jest pan w stanie nic sam z tym pokoikiem zrobić – bariera wyjścia generalnie nie możliwa.
ii. Zakładając, że pokój 3 gwiazdkowy to około 20 m2 (z łazienką) to kupuje pan nieruchomość za 8.400 zł netto za m2.
iii. Zapewne wyposażenie pokoju jest nie pana.
c) Sumując po krótkiej, acz optymistycznej analizie – faktycznie ma pan 6.588 zł rocznie dodatkowego Cash flow z ekspozycją na ryzyko 168 tys zł. Myślę, że zbywalność mieszkań jest dużo wyższa a za 8.400 zł za m2 kupi pan niezłe nawet mieszkanko (w Krakowie .6500 zł za m2*50 m2=rata kredytu 1.303 zł, czynsz najmu około 2 tys zł). Myślę, że można wyjść podobnie ale bariera wyjścia jest dużo łatwiejsza.
Jeszcze pewnie podyskutujemy, ale marketing wirusowy HomeBroker mi się podoba ;-)
Michał Sakowski

Michał Sakowski Nieruchomości
inwestycyjne

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Panie Pawle,

Jeśli chodzi o wyliczenia odnośnie condo, to są jak najbardziej słuszne. Wynik może się różnić w zależności od przyjętych założeń (w szczególności sposobu finansowania) i wchodząc głębiej w szczegóły, ale w ogólnych założeniach nie mam żadnych zastrzeżeń co do tych wyliczeń.

Natomiast odnosząc się do drugiej części Pana wypowiedzi:

1. Wyposażenie pokoju należy do właściciela pokoju.
2. Bariera wyjścia jest faktycznie nieporównywalnie wyższa niż w przypadku nieruchomości mieszkaniowych, ale sprzedaż takiej jednostki hotelowej jest jak najbardziej możliwa.
3. W Krakowie za 168 000 zł nie kupi Pan mieszkanie 50 metrowego, a np. kawalerkę 27 mkw na Spółdzielców w standardzie umożliwiającym natychmiastowe wynajęcie. Przy założeniu wynajmu przez 11 miesięcy w roku i czynszu najmu na poziomie 800 zł (po odliczeniu kosztów w postaci czynszu administracyjnego) daje to przychód roczny w wysokości 8800 zł, przyjmując Pańskie bardzo optymistyczne finansowanie, to po uwzględnieniu spreadu walutowego (zakładam, że mówi Pan o kredycie w Nordea Bank) otrzymujemy ratę na poziomie 722 zł miesięcznie, przyjmując podatek ryczałtowy na poziomie 8,5% w skali roku, daje nam to 748 zł. Pomijam rezerwę remontową etc. Cash-flow, jaki otrzyma Pan z takiej nieruchomości to: -51 zł miesięcznie. Do tego raz do roku musi Pan to mieszkanie komuś wynająć, czyli albo poświęcić swój czas (koszt alternatywny) albo opłacić prowizję biura, co jeszcze zmniejszy cash-flow. Do tego dochodzą bieżące naprawy i większe remonty. Za 325 000 zł może Pan kupić dwie jednostki w tym konkretnym systemie condo, więc porównując to do mieszkania 50-metrowego należałoby Pańskie wyliczenia pomnożyć przez 2.

Oczywistą sprawą jest, że system Condo nie jest rozwiązaniem, które każdemu będzie odpowiadało. Patrzyłbym na to prawdę mówiąc bardziej jak na inwestycję kapitałową, gdzie kupujemy przede wszystkim dochód pasywny (i to w najpełniejszym tego słowa rozumieniu). Jest to po prostu jedna z opcji.

Zapraszam do dalszej dyskusji :).

Janusz P.

Wypowiedzi autora zostały ukryte. Pokaż autora
Grzegorz Grabowski

Grzegorz Grabowski
Konsultant/freelance
r

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Michal, czy mozesz uscislic ponizsze zdanie:

"za cenę 168 000 zł netto otrzymujemy 20-letnią umowę dzierżawy generującą 16 800 zł w skali roku"

- jak sie skonstruowana taka umowa? Czy to oznacza, ze sprzedajacy/operator condo gwarantuje mi przychod 16800 rocznie przez nastepne 20 lat - czy jest to w jakis sposob zabezpieczone tj. ze sprzedajacy nie zmieni tej umowy po jakims czasie?

Mam doswiadczenia z tzw. wynajmem wakacyjnym/krotkoterminowym i wiem, ze to jest rynek dosc trudny, a zapewnienie oblozenia kosztuje sporo (pracy i pieniedzy). Na ile pewne jest to, ze operator bedzie mial oblozenie i ze bedzie w zwiazku z tym chcial wywiazac sie z umowy wobec inwestora (czyli mnie)?

Pozdrowienia

GG

konto usunięte

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Lokal taki jest oczywiście do sprzedania ale tylko i wyłącznie w przypadku gdy nie ma klapy inwestycji. A co jak taki hotel okaże się niewypałem lub operator nieuczciwy. Oczywiście panowie jako sprzedawcy będziecie zachwalać swoje produkty, ja mogę mówić jako ktoś kto zna system od środka. Jeden inwestor z 4 pokoikami jest dla mnie drobnym przykładem. Jak chcecie zobaczyć co się dzieje jak jest w drugą stronę z inwestycją to poczytajcie proszę posty kilkudziesięciu (a jest ich kilkuset) inwestorów w innym condo i powiedzcie co w takim przypadku? :)
http://www.hotelsystemkatowice.fora.pl
Grzegorz Grabowski

Grzegorz Grabowski
Konsultant/freelance
r

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Dla zainteresowanych, uzupełniłem nieco plik do analizy przepływów gotówkowych. Dodałem VAT do prowizji pośrednika, koszty przepisania liczników, podatki od nieruchomości, zmieniłem też formułę liczenia podatku od najmu - plik szacuje podatek obydwoma sposobami (zasady ogólne i ryczałt) i wybiera ten mniejszy.

Zmiany nie wpłynęły znaczaco na wynik, zwiększyła się może dokładność analizy ;)

Link do zaktualizowanej wersji:

http://www.wynajmistrz.pl/blog/2010/07/13/czy-warto-in...
Adam Pawlicki

Adam Pawlicki Właściciel,
Samozatrudnienie

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Nie tędy droga - popatrzcie po stawkach, kwestia budżetu, ale to na nieruchomościach magazynowych realnie można zrobić teraz dobry interes. Ceny powinny pójść w górę - pytanie jaka będzie skala, co będzie się dalej działo. Ale może być ciekawie.
Dominik Nowicki

Dominik Nowicki Technik prac
biurowych, ASP
Developer,
Nieruchomości

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Jestem ciekawy, jak teraz przedstawiałaby się taka symulacja. Do starej już niestety nie ma dostępu, a sądząc z dyskusji, była naprawdę rzeczowo przygotowana.

konto usunięte

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Assalam-o-Aleikum
I want to use this opportunity to Invite you to our project Loan programme. Do you have any lucrative projects that requires funds? What's the sector of the project? Do you think the project can generate a good ROI? let me know your interest and Kindly provide your email address for more details. officialthings@outlook.fr, fahadwahal@wahacapital-uae.com
Regards,
Fahad.

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Skontaktuj się z https://www.big.biz.pl/. Ich eksperci doradzą Ci jak właściwie zainwestować w nieruchomości.

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

A współpracował ktoś już z https://www.big.biz.pl? Jesteście wstanie coś powiedzieć o tej firmie?

Temat: Symulacja inwestycji w mieszkanie na wynajem

Inwestował ktoś z Was z https://www.big.biz.pl

Następna dyskusja:

Mieszkanie pod wynajem na S...




Wyślij zaproszenie do