Obecna kondycja rynku pracy zachęca do poszukiwania nowych pracodawców. Eksperci rynku pracy podkreślają, że mamy do czynienia z „rynkiem kandydata”. Z mojego doświadczenia jako headhuntera i career coacha wynika, że kandydaci nie poświęcają zbyt wiele czasu na analizę potencjalnych propozycji zatrudnienia. Rzadko zadają dogłębne pytania potencjalnym pracodawcom. Hołdują błędnym przekonaniom, że podczas rozmowy rekrutacyjnej to tylko oni muszą dobrze wypaść.
Praca jest dość ważnym aspektem życia, choćby ze względu na to, ile czasu jej poświęcamy. Zakładam, że większość z nas chciałaby pracować w sprzyjającym środowisku. Zachęcam zatem do głębszej analizy nowej roli oraz potencjalnego nowego pracodawcy.
Co warto przeanalizować?
W celu dokonania dobrego wyboru należy przeanalizować wiele aspektów. Część z nich to aspekty bardzo indywidualne, które zależą od sytuacji w jakiej się znajdujemy np. dla kogoś najważniejsza może być odległość pomiędzy domem a pracą, dla innych najważniejszy będzie poziom wynagrodzenia, dla jeszcze innych – dofinansowanie do dalszego kształcenia czy elastyczny czas pracy. Istnieje jednak szereg innych czynników, które warto wziąć pod uwagę, a które są często pomijane.
Poniżej kilka z nich:
- W jakim stopniu to stanowisko jest zbieżne z moim planem kariery i w jaki sposób może się przyczynić do kolejnej zmiany w mojej karierze? W kształtowaniu i zarządzaniu własną karierą ważne jest, żeby mieć plan. Jeśli nie masz planu – nie wiesz dokąd zmierzasz, jeśli nie wiesz dokąd zmierzasz to nigdy tam nie dojdziesz. To nie pracodawca zarządza Twoją karierą – pracodawca proponuje Ci rozwój zawodowy w obrębie i możliwościach organizacji. Współczesne teorie rynku pracy mówią o tym, że dorosły człowiek będzie zmieniał zawód (nie tylko pracę) co najmniej 4 razy w ciągu swojego życia zawodowego. W szybko zmieniającym się świecie (gospodarka, technologia) wiele stanowisk będzie zastępowanych innymi, bądź po prostu nie będą istniały. Istotne jest zatem, żeby samemu kształtować i zarządzać własną karierą, ponieważ nikt inny nie zrobi tego za nas. Warto (w kontekście objęcia nowego stanowiska) rozwijać nowe umiejętności oraz umiejętności „transferowalne” czyli takie, które w przyszłości przydadzą nam się w przypadku obejmowania całkowicie nowej roli zawodowej.
- Czy jest to nowe stanowisko? Dlaczego powstało? Co stało się z moim poprzednikiem? Ustal/zapytaj potencjalnego pracodawcę, jaka jest historia tego stanowiska. Jeśli jest to nowo powstałe stanowisko, to jaka jest przyczyna jego powstania. Zachęcam do tego, żeby zrobić własną analizę sytuacji. Nie wszystkie nowo wykreowane stanowiska okazują się w organizacji w dłuższej perspektywie potrzebne. Znam przypadki organizacji, które tworzyły nowe stanowiska, a następnie w przeciągu dość krótkiego czasu albo je eliminowały lub ograniczały (czasami również wiązało się to z redukcjami pensji nowych pracowników). Jeśli mamy do czynienia ze stanowiskiem, które istniało już w organizacji, a osoba je piastująca nie będzie kontynuowała swojej pracy, to ważne jest, żeby dopytać, jakie są tego powody. Może być oczywiście kilka: a) ta osoba zrezygnowała b) została przesunięta na inne stanowisko c) została zwolniona.
- Jakich kompetencji mi brakuje, by objąć interesujące stanowisko? W jakim stopniu ich brak wpłynie na realizację celów? Jak planuję zapełnić luki kompetencyjne? Objęcie nowego stanowiska powinno z zasady wiązać się z pewnym wyzwaniem intelektualnym: wchodzimy w nową organizację, nową kulturę, poznajemy nowych ludzi, system pracy, procedury etc. Będziemy zapewne korzystać z części własnych doświadczeń, na czym powinien skorzystać pracodawca. W niektórych przypadkach może okazać się, że stanowisko które obejmiemy będzie wymagało pogłębienia wiedzy i rozwoju nowych kompetencji. Istotne jest to, żeby dokładnie przeanalizować, czego jeszcze nie potrafimy i jak szybko będziemy w stanie nabyć nowe umiejętności oraz co najważniejsze – jak przyszły pracodawca wesprze nas w tej drodze. Zdarza się tak, że pracodawca zakłada, że pracownik sam szybko wdroży się w nowe obowiązki, nie oferując zbyt dużego wsparcia z własnej strony (tzw. „proces onboardingu”- czyli wprowadzenia jest ograniczony do minimum). Często taka sytuacja skutkuje dużą rotacją – nowi pracownicy przestają się angażować doświadczając braku wsparcia ze strony pracodawcy. Nie każdy dobrze się w takim środowisku odnajduje. Jeśli wiemy, że cele są bardzo ambitne, oczekiwania wysokie, brakuje nam niektórych kompetencji, a proces wdrożenia jest ograniczony lub nie istnieje to możemy, przyjmując ofertę pracy, skazać się na niepowodzenie lub na bardzo głęboki stres.
Inne pytania, które warto sobie zadać przed ostateczną zmianą stanowiska:
- Dlaczego chcę pracować dla tej firmy (jaki jest kultura organizacji, jakie są opinie o firmie, jak firma jest postrzegana)?
- Jaka jest misja, wizja i wartości firmy – czy są zbieżne z moimi?
- Czy podejmując to stanowisko będę miał dostęp do nowych systemów/technologii (jakich)?
- Czy obejmując to stanowisko będę miał dostęp do nowej wiedzy? (w jakiej postaci: szkolenia, coaching, mentoring, dzielenie się najlepszymi praktykami).
- Czy to stanowisko pozwoli mi na rozwinięcie sieci kontaktów, w jakich obszarach?
- Jakie to stanowisko daje mi możliwość dalszego rozwoju wewnątrz organizacji?
- Czy to stanowisko może przyczynić się do mojego osobistego rozwoju (np. praca w międzykulturowym środowisku, praca na poziomie regionalnym/globalnym, przeprowadzka do innego miasta/kraju)?
- Jakie są główne wyzwania na tym stanowisku?
- Jakie są główne cele na tym stanowisku? Jak będą mierzone? Czy są możliwe do osiągnięcia i wystarczająco ambitne?
- Jakie są typowe problematyczne sytuacje, z którymi będę musiał się zmierzyć?
- Jakim ewentualnie zespołem będę zrządzał. Co o nim wiem?
- Inne: Zdefiniuj pytania, które są dla Ciebie istotne. Możesz wziąć pod uwagę następujące aspekty:
- oferowane wynagrodzenie i pakiet
- lokalizacja
- technologie
- środowisko pracy
- „life & work balance”
- % podróży służbowych, możliwość pracy zdalnej
- inne mające wpływ na Twoje samopoczucie i motywację
Powyższe pytania mogą również pomóc Ci w przygotowaniu się do rozmów rekrutacyjnych. Część z nich możesz zadać potencjalnemu pracodawcy podczas interview – pamiętaj, że podczas rozmowy rekrutacyjnej masz możliwość (i jesteś zachęcany) do zadawania pytań.
Mądre pytania zadawane przez Ciebie są dla osoby rekrutującej również diagnostyczne, świadczą też o Twojej motywacji do podjęcia nowego stanowiska oraz dojrzałym podejściu do Twojej ścieżki kariery.