W kolejnej edycji Sceny HR Sabina Borejsza-Wysocka odpowiada na kilka pytań na temat transparentności w biznesie. Dowiecie się m.in. dlaczego staje się ona nowym trendem i jakie korzyści niesie zarówno dla pracowników, jak i samej firmy.
Sabina Borejsza-Wysocka – HR Manager w firmie Setapp Sp. z o.o. i autor licznych artykułów na portalu HRstandard.
Na czym polega transparentność, którą deklaruje obecnie coraz więcej firm w kontekście biznesu oraz ZZL?
SBW: Transparentność z definicji jest otwartym, szczerym i bezpośrednim komunikowaniem się z otoczeniem – współpracownikami i partnerami biznesowymi. To, w jaki sposób firma interpretuje swoje zobowiązanie, to już druga kwestia. Transparentność jest aktualnie często komunikowanym przez przedsiębiorstwa hasłem, jednak niektórzy jako realizację tej obietnicy rozumieją dołączanie do ogłoszenia informacji o stawkach obowiązujących w organizacji na danym stanowisku, a inni udostępnianie nagrań ze spotkań zarządu (o takiej firmie również słyszałam). Nie oszukujmy się jednak – transparentność jest bardzo „chwytliwym” hasłem, gdyż ma liczne, pozytywne konotacje, np. zaufanie i team-work, ale wdrożenie procesów urzeczywistniających ją nie zawsze jest takie łatwe. Dlatego warto być czujnym, bo zdarza się, że deklaracja niekoniecznie przekłada się na działania.
Jakie są jej skutki dla pracowników?
SBW: Jest to bardzo szeroko zakreślone pytanie, gdyż zależy to w dużej mierze od tego, w jakim stopniu zarząd dzieli się z pracownikami informacjami związanymi z funkcjonowaniem i zarządzaniem firmą. Ważnym skutkiem może być przekazanie współpracownikom możliwości wpływania na decyzje podejmowane w firmie oraz – co za tym idzie – kształtowania jej rozwoju. Transparentność tak naprawdę determinuje każdy z obszarów działalności firmy – rekrutację, procesy wewnętrzne, współpracę pomiędzy pracownikami, jak i relacje z klientami firmy. Niewątpliwie pozytywnym rezultatem jest budowanie odpowiedzialności za swoje decyzje. W tego rodzaju środowisku naturalne jest tłumaczenie reszcie załogi swoich działań. Taki sposób współpracy powoduje, że ludzie są bardziej otwarci na różne propozycje i rozważniej decydują się na jedną z opcji, a wszelkie pytania czy sugestie są pozytywnym zjawiskiem. Oznaczają, że rozwój firmy jest dla pracownika ważny i chce aktywnie w nim uczestniczyć. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli kultura organizacyjna nie jest odpowiednia, wymuszanie takiego działania spowoduje przekłamania i manipulowanie faktami. Ludzie w obawie przed opinią otoczenia mogą je wybielać. Dlatego kroki mające na celu zmianę środowiska pracy powinno się podejmować w odpowiedniej kolejności i warto rozpocząć je od transparentności celów firmy, jak i jasnej prezentacji swoich priorytetów. Nakreślenie większego obrazu działania ułatwia pracownikom odnalezienie sensu w realizowanych, czasem nużących zadaniach. Jest to cel realizowany niejako przy okazji. Dzięki temu każdy pracownik wie, w jakim kierunku dąży i po co podejmuje swoje wysiłki.
Dlaczego transparentność staje się nowym trendem w biznesie?
SBW: Coraz więcej branż rywalizuje o specjalistów, firmy starają się być atrakcyjniejsze od konkurencji. Poszukują rozwiązań, które będą udowadniały pracownikom, że zależy im na pozytywnej współpracy. Poza tym boom na transparentność pojawił się w momencie, kiedy firmy, które zaryzykowały i wprowadziły zmiany w tym obszarze, odniosły spory sukces wśród potencjalnych pracowników i klientów. Tak było w przypadku Buffera, który nie tylko zaprezentował formułę do wyliczania wynagrodzeń, ale również upublicznił roczne stawki wszystkich pracowników w firmie. Innym, ciekawym pomysłem była antyreklama Nordnet. W przeciwieństwie do tradycyjnych reklam nie wychwalała produktów banku, a raczej „wyśmiewała” tego rodzaju podejście. Kolejnym przykładem, z zupełnie innej branży, jest Patagonia. Firma prezentuje na swojej stronie łańcuch dostaw, dzięki czemu każdy klient może sprawdzić, jak wygląda proces produkcji artykułu, którym jest zainteresowany. Jeśli któryś z kroków tworzenia i dostarczania produktów jest niesatysfakcjonujący, firma o tym otwarcie opowiada. Prezentuje również wpływ przemysłu na zmiany w środowisku naturalnym człowieka. Ma to na celu budowanie świadomości klienta i realizowanie celów biznesowych zgodnie z misją i wizją firmy.
W jakich firmach najczęściej króluje ten trend?
SBW: Myślę, że odpowiedź sama się nasuwa – innowacyjnych. Takich, które chcą podążać za nowymi trendami, a nawet je wyprzedzać. W Polsce „moda” na transparentność pojawiła się później niż na zachodzie. Dlatego też polskie firmy mają jeszcze okazję zaskoczyć swoimi pomysłami. Kluczowa jest tutaj postawa osób zarządzających. Branża czy wielkość firmy nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia.
Dlaczego transparentność jest ważna dla biznesu?
SBW: Wprowadza potrzebę samokontroli, jak i motywuje do wzajemnej współpracy. Myślę, że w tego rodzaju środowisku pracy ludzie są bardziej otwarci na nowe rozwiązania oraz w łatwiejszy sposób można wypracować w grupie proaktywne podejście. Firmy znajdujące się w Fortune 500 charakteryzuje wysoki poziom zaufania, dumy i koleżeństwa. Badania 7 Vital Trends Disrupting Today’s Workplace, prowadzone przez TINYpulse na próbie 40 000 osób wykazały, że szczęście pracowników (które było rozumiane jako zaangażowanie) wynika głównie z transparentności. Duże znaczenie ma dla pracowników znajomość misji, wizji i wartości firmy, jak i własnej roli i obowiązków. Jeśli chodzi z kolei o punkt widzenia klienta – poznaje firmę, z którą ma podjąć współpracę oraz relacje w niej panujące. Te elementy są bardzo ważne, jeśli bierze się pod uwagę współpracę długoterminową. Jest to argument przemawiający za tym, że warto inwestować w kulturę organizacyjną firmy.