Raport Światowego Forum Ekonomicznego wymienia najważniejsze zagrożenia, którym ludzie i państwa będą musiały stawić czoła w najbliższych latach w perspektywie krótko i długoterminowej. Wśród nich pojawia się m.in. kryzys zatrudnienia, pogłębiające się nierówności w zakresie technologii, rosnące zagrożenie cyfrowe, ekstremalne zjawiska pogodowe czy kolejne choroby wirusowe, takie jak COVID-19. Eksperci Personnel Service omawiają najważniejsze zagadnienia i tłumaczą, jak mogą wpłynąć na polski rynek pracy
Podstawą raportu World Economic Forum jest coroczna ankieta na temat postrzegania globalnego ryzyka, przeprowadzana na ponad 650 członkach tego wydarzenia. Z 16. edycji tego raportu wynika, że najważniejsze zbliżające się wyzwania obejmują m.in. kryzys zatrudnienia, nierówności cyfrowe czy zagrożenia cyfrowe, ale też trudną sytuację młodych ludzi, którzy na pandemii ucierpieli najbardziej.
Trudna sytuacja na rynku pracy
Według raportu World Economic Forum, 14% pracowników na całym świecie utraciło zatrudnienie od kwietnia do czerwca 2020 roku, aż 70% pracujących kobiet w dziewięciu największych gospodarkach świata (Australia, Brazylia, Kanada, Chiny, Francja, Indie, Japonia, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone) uważa, że ich kariera spowolni, a 51% młodych ludzi ze 112 krajów jest zdania, że ich postępy w nauce zwolniły. Bezpośrednią przyczyną jest pandemia i związany z nią kryzys wielu sektorów m.in. turystyki, lotnictwa czy hotelarstwa. Eksperci WEF wskazują, że tylko w drugim kwartale 2020 roku liczba przepracowanych godzin drastycznie spadła – gdyby je zsumować, to jakby etat straciło 495 mln osób. Potwierdzają to dane GUS z ostatniego kwartału 2020 roku. Aż 93 tys. osób w tygodniu prowadzenia badania pracowało krócej niż zwykle. Ta liczba znacznie wzrosła w porównaniu do sytuacji w analogicznym okresie 2019 roku, kiedy takich osób było 21 tys. Co ważne, aż 80 tys. z 93 tys. zaznaczyło, że przyczyna ich krótszej niż zwykle pracy ma bezpośredni związek z pandemią.
Eksperci wskazują, że zmiany na rynku pracy prowadzą do pogłębienia nierówności między ludźmi oraz na poziomie państw – nierównomierne ożywienie gospodarcze będzie widoczne jeszcze przez jakiś czas. Ze wstępnych szacunków wynika, że tylko 28 gospodarek na świecie odnotowało wzrost gospodarczy w 2020 roku.
– Skutki pandemii na rynek pracy są wielowymiarowe i wiele wskazuje na to, że z niektórymi będziemy się borykać jeszcze przez jakiś czas. Dlatego tak istotne jest wdrożenie odpowiednich środków zaradczych. Szczególny nacisk warto położyć na sytuację młodych ludzi, bo to oni znaleźli się w szczególnie trudnej sytuacji. Najczęściej tracili pracę, bo pracowali w sektorach, które ucierpiały i to na umowach cywilnoprawnych, które najłatwiej zerwać. Raport World Economic Forum mówi o tym, że obecnie 21% młodych ludzi nie jest nigdzie zatrudniona i się nie kształci, a prognozowany jest dalszy wzrost tej liczby w najbliższych latach – komentuje Krzysztof Inglot, Prezes Zarządu Personnel Service.
Rozwój technologii nie dla wszystkich korzystny
Z raportu World Economic Forum (WEF) wynika, że jeszcze w 2018 roku prawie połowa światowej populacji nie miała dostępu do Internetu. Ta technologiczna przepaść może w najbliższym czasie jeszcze się pogłębić. COVID-19 przyspieszył cyfryzację i automatyzację. Pandemia wymusiła pracę i edukację zdalną, co z jednej strony jest dużym ułatwieniem, lecz także niesie za sobą ryzyko pogłębiania i tworzenia nierówności.
– W badaniu WEF cyfrowa nierówność jest określana jako jedno z największych zagrożeń krótkoterminowych. Osoby, które nie posiadają umiejętności cyfrowych będą miały pod górkę na rynku pracy, zwłaszcza, że przyspiesza automatyzacja. Z naszego „Barometru Polskiego Rynku Pracy” wynika, że już 18% zatrudnionych zna kogoś, kto w pandemii stracił pracę z powodu rozwijającej się technologii, a co trzecia firma widzi, że w ich branży przyspieszyła automatyzacja lub robotyzacja. Na szczęście widać jednak, że rozwój technologiczny w wyniku COVID-19 ma również pozytywne skutki. Już 44% pracowników pod wpływem doświadczeń ostatniego roku planuje w 2021 roku zdobywać nowe kompetencje, a 3 na 10 oczekuje od pracodawców benefitu w postaci szkoleń online – zauważa Krzysztof Inglot.
Zagrożeń jest więcej
Z rozwojem technologicznym związane jest kolejne zagrożenie opisane w raporcie – cyberataki. Eksperci ze Światowego Forum Ekonomicznego przewidują, że można spodziewać się większej liczby ataków hakerskich i łamania zabezpieczeń cyfrowych. W miarę jak coraz większa część naszego życia przenosi się do sieci, cyberataki staną się bardziej destrukcyjne, powodując duże straty finansowe.
Wśród najważniejszych zagrożeń wymieniane są także ekstremalne zjawiska pogodowe – 2020 rok przyniósł falę tropikalnych huraganów, katastroficzne powodzie i dzikie pożary. Badacze prognozują, że w 2021 roku należy się przygotować na kolejną falę takich zjawisk. Naukowcy nie wykluczają także kolejnych chorób wirusowych, które mogą dotknąć populację w najbliższym czasie.