Na lekcjach biologii w szkole uczą nas, jakie są różnice między kobietą i mężczyzną. Na poziomie anatomii. Szkoda, ponieważ różnic między nami jest więcej, także w kwestii sposobu komunikacji. Po części wynikają one z budowy naszego mózgu, po części – z narzuconych przez otoczenie i umowę społeczną wzorców. Tannen w swoich badania twierdziła nawet, że komunikacja między mężczyznami a kobietami powinna być traktowana jak komunikacja międzykulturowa.
Dlaczego warto uświadomić sobie te różnice? Uwzględniając je w naszym sposobie komunikacji, możemy szybciej dotrzeć z treścią do odbiorcy i zwiększyć szanse na zrozumienie jej w odpowiedni sposób. W przypadku rekrutacji może to także oznaczać, że kandydat szybciej poczuje „chemię” z rekruterem. Oraz że w ogóle będzie zainteresowany dalszą rozmową.
Teoretycznie wszyscy komunikujemy się w tym samym celu – aby przekazać odbiorcy treść, na której nam zależy. By go poinformować lub przekonać do czegoś. Równocześnie akt komunikacji może nam pozwolić osiągnąć coś jeszcze. I właśnie to „coś jeszcze” stanowi jedną z większych różnic między kobietami a mężczyznami.
W swoich badaniach Griffin określa styl konwersacyjny kobiet jako język porozumienia, który cechuje tendencja bliskości z innymi. Styl mężczyzn z kolei nazywany jest językiem sprawozdania. Największy akcent kładzie na niezależność oraz przekaz bezpośredni, wskazujący odpowiedni cel działania.
Według badań Lakoffa celem mężczyzn jest wywarcie wpływu oraz podkreślenie (i umocnienie) swojej pozycji. W komunikacji chodzi zatem o władzę. Równocześnie ma ona prowadzić do realnego działania. W przypadku kobiet sytuacja wygląda jednak inaczej – chodzi głównie o relacje oraz intymność. Stąd język mężczyzn jest zwykle pełen czasowników oraz trybu rozkazującego, natomiast kobiet – trybu przypuszczającego oraz obawy przed urażeniem kogoś.
Typowe dla kobiet:
- tryb przypuszczający (chciałabym, czy byłby Pan…)
- niepewność (prawdopodobnie, raczej, chyba, jeśli)
- złożone wypowiedzi
- ozdobniki stylistyczne
- pytania (czy dobrze rozumiem…, co przez to rozumiesz)
Typowe dla mężczyzn:
- tryb rozkazujący (napisz, powiedz, zróbmy)
- mniejsza dbałość o poprawność językową (póki komunikat jest zrozumiały)
- krótkie komunikaty
- większe natężenie czasowników w zdaniu w stosunku do kobiet (co oznacza większą dynamikę wypowiedzi)
- częstsze przerywanie rozmówcy
- częstsze opowiadanie anegdot/dowcipów.
Kobiety starają się zachować symetrię wypowiedzi, zapewniając równy dostęp do głosu. Natomiast męski styl opiera się na monopolizowaniu głosu, wchodzeniu w słowo oraz przyjmowanie roli eksperta. Jest to skutek chęci zapewnienia sobie wyższej pozycji w grupie. Z powodu tej różnicy kobiety często mają poczucie niedocenienia. Mężczyźni za to będą uważać, że ich koleżanki są niezdecydowane. W przypadku rekrutacji może to przekładać się na inne ocenianie kandydata podczas rozmowy rekrutacyjnej czy assessment center. Rekruterka powie, że kandydat narzucał się grupie, a rekruter, że to kandydatce zabrakło pewności siebie.
Różnice występują także w kontekście ilościowym. Mężczyźni mówią w ciągu dnia znacznie mniej niż kobiety. Szacuje się, że na jednego mężczyznę przypada dziennie ok. 3000 słów. Trzeba szybko działać, więc im prostszy i bardziej klarowny komunikat, tym lepiej. Natomiast do budowania i podtrzymywania relacji potrzeba więcej słów. Przeciętna kobieta w ciągu dnia wypowiada ich ok. 8000. Dopiero po tej liczbie nie ma ochoty już więcej mówić. Stąd np. po powrocie do domu on woli posiedzieć w ciszy przed telewizorem, a ona ma jeszcze siłę i ochotę opowiedzieć o całym swoim dniu ;) W przypadku rekrutacji może to oznaczać, że kandydat podczas rozmowy o 19 nie będzie tak gadatliwy jak o 10. W przypadku kandydatek jest na to znacznie większa szansa.
Przytoczone w tym artykule badania i wnioski upraszczają rzeczywistość, by zbudować pewien model. Może się okazać, że w waszym życiu, zawodowym czy prywatnym, pojawią się mężczyźni mający bardziej kobiecy sposób komunikacji. Albo kobiety preferujące styl męski. Tak jak w przypadku pokoleń nie można powiedzieć, że każdy urodzony w 1985 roku to mentalny „igrek”, bo może być mu jednak bliżej do „iksa” czy „zeta”. Dlatego te podziały i charakterystyki lepiej traktować jako punkt odniesienia niż jedyną słuszną prawdę.
„Każdy jest geniuszem.
Ale jeśli zaczniesz oceniać rybę
pod względem jej zdolności wspinania się na drzewa,
to przez całe życie będzie myślała,
że jest głupia”.
Albert Einstein