Czy pracodawca ma prawo publikować na portalach społecznościowych zdjęcia swoich pracowników np. z wyjazdów integracyjnych czy targów kariery? Czy uprawnia go do tego oświadczenie pracownika dotyczące zgody na przetwarzanie danych przez pracodawcę podpisane podczas zawierania umowy o pracę?
Niestety, wspomniane oświadczenie obejmuje wyłącznie informacje wymienione w Kodeksie Pracy, a nie należy do nich zdjęcie podwładnego, więc jeśli chcemy dane czy wizerunek pracownika wykorzystać w sposób wykraczający poza ten zakres, musimy uzyskać od niego dodatkową zgodę. Do takich działań zalicza się wykorzystanie wizerunku pracownika na cele promocyjne (a temu służy publikacja zdjęć na wspomnianym Facebooku), dlatego musimy każdorazowo uzyskać od pracownika odrębną zgodę na utrwalenie, a następnie wykorzystanie jego wizerunku (pamiętajmy, że dodatkowo pracownik może ograniczyć tę zgodę tylko do konkretnych celów). Najlepiej otrzymać ją w formie pisemnej, gdyż taki dokument może w razie potrzeby posłużyć jako dowód w sprawie. Warto jasno określić, na jaką formę i zakres rozpowszechniania wizerunku godzi się nasz pracownik oraz jaki jest czas jej obowiązywania. W dokumencie powinniśmy także określić, których zdjęć (przez kogo i dla kogo zrobionych) dotyczy zgoda, a także zamieścić punkt dotyczący zrzeczenia się przez pracownika wszelkich roszczeń z tytułu wykorzystania jego wizerunku.
Istnieją jednak przypadki, kiedy zgoda na wykorzystanie wizerunku pracownika nie jest wymagana. Oto one:
- pracownik otrzymał umówioną zapłatę za pozowanie;
- wizerunek pracownika stanowi jedynie część kadru/szczegół całości czyli np. znajduje się on w kadrze pokazującym krajobraz, grupę ludzi czy publiczną imprezę (art. 81 ust. 2 prawa autorskiego);
- pracownik jest osobą powszechnie znaną, a fotografię wykonano w związku z pełnieniem przez niego funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych.
Co może się stać, jeśli wykorzystamy wizerunek pracownika bez jego zgody lub w zakresie, którego zgoda nie obejmuje? Działanie takie może zostać uznane za bezprawne (zarzut naruszenia dóbr osobistych) i pracownik jest wtedy uprawniony do dochodzenia odszkodowania od pracodawcy na podstawie przepisów dotyczących ochrony wizerunku (zawartych zarówno w Kodeksie Cywilnym, jak i w przepisach prawa autorskiego). Dlatego wniosek końcowy jest oczywisty – zawsze bezpieczniej jest uzyskać taką zgodę od naszego podwładnego, unikniemy tym samym zbędnych nieprzyjemności.
