Temat: Kto jeszcze oprócz pana Jacka?
Jean Baudrillard
Symulakry i symulacja
Najbardziej znana książka głośnego francuskiego filozofa, wydana po raz pierwszy w 1981 roku i przetłumaczona na kilkanaście języków.
Autor rozpoczyna w niej wywód od przywołania opowieści Borgesa, w której kartografowie Cesarstwa przygotowują mapę tak dokładną, że pokrywa szczelnie całe terytorium, a potem rozpada się wraz z Cesarstwem. Baudrillard uważa jednak, że sprawy zaszły znacznie dalej niż w tej opowieści – „rzeczywistość nie istnieje”, nie ma już mapy i terytorium, znikła też sama różnica między tym, co rzeczywiste i tym, co wyobrażone: istnieją jedynie hiperrzeczywiste znaki podające się za rzeczywistość. Autor zapoznaje nas z różnymi aspektami destrukcyjnego procesu zamiany rzeczywistości w pustynię hiperrzeczywistości w błyskotliwych analizach dzieł literackich (Philip K. Dick, J.L. Borges, J.G. Ballard) i filmowych (Czas apokalipsy, Chiński syndrom), a także wydarzeń historycznych (Holokaust, wojna w Wietnamie, Maj 1968) i wybranych aspektów życia społecznego (środki masowego przekazu, zjawisko hipermarketów, życie akademickie, obrona praw zwierząt). Książkę zamyka manifest O nihilizmie, w którym czytamy m.in.: „Jeśli być nihilistą oznacza niesienie na sobie […] radykalnego śladu szyderstwa i przemocy, owego wyzwania, na które system zmuszony jest odpowiedzieć własną śmiercią, to jestem terrorystą i nihilistą w teorii, tak jak inni są terrorystami i nihilistami z bronią w ręku”.
Wiele odwołań do Symulakrów i symulacji zawiera film braci Wachowskich Matrix – główny bohater trylogii, Neo, w jednej ze scen czyta książkę Baudrillarda, zaś inny z bohaterów, Morfeusz, wprost cytuje Symulakry, nazywając zewnętrzny świat „pustynią rzeczywistości”. Sam Baudrillard powiedział w jednym z wywiadów, że Matrix nie ma z jego książką nic wspólnego.