Mirosław Bachorz

Mirosław Bachorz specjalista ds.
ochrony środowiska

Temat: Wymagana dokładność pomiarów

Witam, ostatnio nurtuje mnie następująca kwestia :-), może ktoś ma jakieś przemyślenia.

******************************************************************

Zakład zleca do zewnętrznego laboratorium badania składu odprowadzanych od środowiska ścieków. Badania wykonywane są metodykami referencyjnymi wskazanymi w rozporządzeniu przez Ministra Środowiska. Ze względu na niewielkie stężenia niektórych zanieczyszczeń w ściekach w raportach z badań znajduje się zapisy, że zmierzona wartość jest poniżej granicy oznaczalności dla danej metodyki(< XXXX).
W związku z tym powstaje pytanie, jakie stężenie zanieczyszczeń należy przyjąć przy obliczaniu ładunku zanieczyszczeń dla opłat za korzystanie ze środowiska.
Czy należy przyjąć do obliczeń wartość granicy oznaczalności, czy po prostu przyjąć wartość 0. Pierwsze założenie wg. mnie jest błędne ponieważ rzeczywista wartość jest poniżej tej granicy. W tym drugim przypadku można by przyjąć argumentację, że minister w rozporządzeniu za referencyjną podał metodę o takiej dokładności i jeżeli taką metodą nie ma możliwości wykonania wiarygodnego pomiaru dla danego stężenia, metoda nie wykrywa stężenia, wówczas można pominąć takie zanieczyszczenie w obliczeniach (wartość 0). Oczywiście, są metody, które teoretycznie umożliwiłyby oznaczenie stężenia z większą dokładnością niż metody Ministra Środowiska i wykazały konkretny wynik, a nie wartość poniżej < XXXX. Powstaje jednak wątpliwość, gdzie jest granica dokładności pomiaru, czy nie wyznaczył jej minister wskazując metodyki referencyjne.

konto usunięte

Temat: Wymagana dokładność pomiarów

Metoda referencyjna najczęściej nie implikuje poziomów oznaczeń (zwłaszcza w przypadku analiz chromatograficznych i spektrometrycznych), a jedynie zapewnia, że stosując tę metodę, poziom ten powinien być niższy od najwyższego dopuszczalnego stężenia zanieczyszczenia określonego w rozporządzeniu.
Poziom oznaczalności zależy od wielu czynników - sprawności aparatu, doświadczenia laboranta, metod przygotowania próby do analizy itd.
Ponadto często laboratoria, mając na uwadze wymagania prawne, podają w sprawozdaniu "poziom raportowania - LOR", który jest wyższy od "poziomu oznaczenia - LOQ".
Jeśli jest to dla kogoś istotne, można określić jaka granica oznaczalności nas interesuje, a laboratorium niekiedy może się dostosować (jeśli nie- to wybrać inne laboratorium), choć wówczas często pojawia się problem akredytacji analiz na niższych poziomach.
Jeśli chodzi o kwestię obliczeń, którą poruszyłeś, to można w takim wypadku przyjąć 0.
Mirosław Bachorz

Mirosław Bachorz specjalista ds.
ochrony środowiska

Temat: Wymagana dokładność pomiarów

Dziękuję za wyjaśnienia :-)

Chciałbym jeszcze dopytać...żeby wiedzieć czy dobrze rozumiem. Proszę sprawdzić mój tok rozumowania, czy jest poprawny. Jeżeli oczywiście mogę o to prosić ;-)

*********************************************************

Jak np. oznaczamy stężenie ołowiu w ściekach to zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U.2006.137.984 zmiana Dz.U.2009.27.169)metodykami referencyjnymi wskazanymi w załączniku nr 10 są:

- absorpcyjna spektroskopia atomowa (ASA) z atomizacją bezpłomieniową PN-EN ISO 15586

- absorpcyjna spektroskopia atomowa (ASA) z atomizacją płomieniową PN-ISO 8288

- atomowa spektrometria emisyjna z plazmą wzbudzoną indukcyjnie
PN-EN ISO 11885

- spektrometria mas z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-MS)
PN-EN ISO 17294-2.

Domyślam się, że poszczególne z tych metod mają zakres pomiarowy, w których dają wyniki z akceptowalnym poziomem niepewności np.
PN-ISO 8288 Ołów (Pb) powyżej 0,1 mg/dm3.

Tym samym jak wyjdzie wynik poniżej 0,1 mg/dm3 wówczas w raporcie z badań pojawi się określenie - stężenie Pb < 0,1 mg/dm3.
Wówczas przy obliczaniu ładunku ołowiu wprowadzanego z daną objętością ścieków należy uznać, że stężenie ołowiu jest "zerowy", pomijamy obliczanie ładunku tego zanieczyszczenia.

Czy takki sposób postępowania ma sens???????? jest prawidłowy ???

konto usunięte

Temat: Wymagana dokładność pomiarów

0,1mgPb/dm3 ścieku to jest już dużo:). Wymienionymi metodykami, można oznaczyć ołów na poziomach 3-krotnie niższych. Tak jest, jeśli wynik będzie przykładowo <0,1 µgPb/dm3, to można przyjąć w obliczeniu 0.
Mirosław Bachorz

Mirosław Bachorz specjalista ds.
ochrony środowiska

Temat: Wymagana dokładność pomiarów

Jeszcze raz dzięki za pomoc

PS
Tak w ramach ciekawostek zakres wartości powyżej 0,1 mgPb/dm3 to był zakres akredytowany dla WIOŚ w Warszawie - znalazłem na stronie PCA.



Wyślij zaproszenie do